وقتی که شما به وجود ساس در محیط زندگی تان پی می برید اولین سوالاتی که به ذهنتان می رسند ، اینها خواهند بود :
• ساس چیست ؟
• مشخصات فیزیکی و مراحل زندگی ساس تختخوابی و تولید مثل ساس چگونه است ؟
• آیا ساس ها پرش دارند ؟ یا اصلا ساس ها چگونه انتقال پیدا می کنند ؟
• آیا ساس ها بیماری انتقال می دهند ؟
با ما همراه باشید تا پاسخ تمامی سوالاتی که ذهن شما را درگیر و مضطرب نموده است دریافت کنید :
شناخت و شناسایی انواع گونه های ساس :
به ساس ها انگل تخت خواب یا BED BUG نیز می گویند. دو گونه ساس تختخواب وجود دارد که که عبارتند از سیمکس لکتولاریوس Cimex lectularius که انتشار وسیعی در دنیا دارد و سیمکس همیپتروس Cimex hemipetrus که به ساس مناطق حاره معروف و عمدتأ در مناطق گرمسیري یافت می شوند
ساسهای بستر متهم به انتقال تعداد زیادی از بیماریها شده اند ولی تاکنون موارد ذیل ثابت شده است.
۱-ایجاد کم خونی(به علت خونخواری زیاد)
۲- حساسیت در افراد حساس. در بعضی افراد ممکن است تاولهای هموراژیک بزرگی به وجود آید. و در بعضی ممکن است قرمزی و تورم مشاهده شود.
۳-کم خوابی یا بیخوابی
۴- خارش شدید و عفونت های ثانویه
۵- بوی بد مکان ساس زده
بیشتر بدانید:
• ساس ماده روزانه حدود ۲-۳ تخم می گذارد و در طول عمر خود می تواند صدها تخم بگذارد.
• ساس ها دارای ۵ مرحله ی نمفی بوده و برای هر مرحله حداقل یک بار خونخواری می کنند.
• زمان باز شدن تخم ها که معمولا ۱۰-۹ روز بعد از جنین دار شدن است به درجه حرارت بستگی دارد.
• مراحل تولید مثل ساس بدین گونه است که از تخم تا بلوغ کامل و تخم گذاری مجدد بسته به حرارت محیط بین ۱۹-۷ هفته متغیر است . در حرارت ۲۷ درجه تخم ها در کمتر از یک هفته باز می شوند.
• ساس ها گرسنگی را تا ۵۵۰ روز تحمل میکنند(بسته به شرایط محیط عمر ساس ها از ۲ تا ۴ سال متغیر است).
• نشانه های وجود ساس در خانه :
• ساس ها معمولا عمل خونخواری را به هنگام شب و پس از خاموش شدن لامپ ها انجام می دهند ولی در صورت گرسنه بودن در طول روز نیز به خونخواری خواهند پرداخت.
• ساس ها عموما در پناهگاه خود که می تواند لبه ی تخته های نئوپان ، سوراخ میله های تخت خواب ، درز و شکاف دیوارهای نزدیک به محل خواب ، پشت کاغذ دیواری ، پشت قاب عکس و چوب لباسی ، درون کلید و پریزهای برق ، لبه تشک های خوشخواب و امثالهم باشد زندگی می کنند و برخلاف انگل هایی همچون کنه و شپش که همواره با میزبان خود همراه هستند تمایلی به همراه بودن با میزبان خود ندارند.
• شواهد وجود ساس را می توان با مشاهده خود حشره یا تخم ها ، نوزادان ، پوست اندازی ها و یا لکه های خون بالا آورده شده و مدفوع آنها تشخیص داد ولی در غالب موارد تا زمانی که فرد دچار گزش نشود به وجود ساس یا هر عامل دیگری مشکوک نخواهد شد.
• به دلیل نداشتن بال تحرک اندکی دارند و اگر همواره میزبان آنها در دسترسشان باشد انتشار آنها به کندی صورت می گیرد.به گونه ای که ممکن است در یک اتاق از تختخواب موجود در یک سمت اتاق به تختخواب موجود در سمت دیگر اتاق نروند یا در تخت های دو یا چند طبقه تنها یک طبقه را آلوده کنند ولی به محض اینکه میزبان آنها محل خواب خود را به مدت چند روز ترک کند یا تغییر دهد و یا اینکه جمعیت ساس ها زیاد شود شروع به حرکت به سمت میزبان های جدید برای خونخواری خواهند نمود.
نحوه شناسایی گزش ساس و علائم گزیدگی ساس :
• زخم های محل گزش پاپولهای سفتی بوده که از یکدیگر فاصله کمی داشته و دوتادوتا یا سه تا سه تا با هم ظاهر می شوند. شکل خوشه ای گزش ها در تمایز گذاشتن بین زخم ها با گزش سایر حشرات مهم است.
آیا گزش ساس بر روی پوست در تمامی افراد خانواده به یک شکل می باشد؟
• واکنش بدن افراد به گزش ساس ها متفاوت است. بعضی افراد حساسیت نداشته و در برخی افراد گزش ساس دردناك، آزاردهنده و التهاب آور است و قادر به خوابیدن نیستند
چگونه نگذاریم ساس ها وارد منزل ما شوند :
از آنجایی که ساس ها بال ندارند و انتقال آنها به صورت فیزیکی و همراه با اشیا و لوازم صورت می گیرد لذا بهترین کار اطمینان از آلوده نبودن وسایل جدید به هنگام ورود به خانه می باشد.به هنگام خرید وسایل دست دوم یا آوردن مبل و تخت خواب و کمد های جدید یا کارتن و وسایل کرایه ای به داخل خانه حتما از آلوده نبودن آنها اطمینان حاصل کنید.به هنگام اقامت در هتل ها ، مهمانسراها ،خوابگاه ها ، سربازخانه ها و امثالهم حتما تختخواب یا محل خواب خود را بررسی کنید.
پس از مرحله پیشگیری اساس مبارزه و کنترل این آفت به شرح زیر می باشد :
۱-بهسازی محیط
۲- سمیاشی
بهسازی محیط:
• دور انداختن وسایل آلوده و سوزاندن آنها
• حذف درزها و شکاف ها و برداشتن کاغذ های دیواری
• گچ کردن ساختمان(در ساختمانهایی که گل – گچ هستند یا درز و شکاف در کف و دیوار دارند)
• دوغاب کف ساختمان با سیمان
• پهن کردن وسایل خانه در آفتاب
• بعضی از لباسها را با جوشاندن سالمسازی کنید (حداقل ۳۰ دقیقه در آب داغ بخوابانید).
• در صورتی که حجم آلودگی پایین باشد با رعایت مسائل ایمنی می توان با مشعل های گازی (استفاده از دستگاه های مولد هوای سرد یا بخار با دمای ۱۲۰-۱۳۰ درجه فارنهایت(۵۰-۵۵ C0) ارجحیت دارد)شکاف ها ، درزها ، تختخواب ها و چوب های آنها را حرارت داد(باید مواظب اشتعال وسایل سوزنده و سیم کشی برق داخل و خارج دیوارها باشید)
دما زمان لازم برای نابودی ساس
۴۵ درجه سانتی گراد هفت ساعت
۴۸ درجه سانتی گراد ۹۰ دقیقه (یک ساعت و نیم)
۵۰ درجه سانتی گراد یک دقیقه
• استفاده از جارو برقی میتواند مفید باشد به شرط اینکه از کیسه یکبار مصرف استفاده شود و در نهایت کیسه سوزانده یا جوشانده شود در صورتی که کیسه یکبار مصرف در دسترس نباشد. کیسه را فوراَ بعد از جاروکشی بجوشانید.
• اقلامی را که نمی توان سمپاشی کرد را درون نایلون گذاشته درب آنها را محکم ببندید و به مدت ۲۴ ساعت در دمای -۱۸ درجه سانتیگراد نگهداری کنید.
سموم موثر بر ساسها:
• سم HCH و سم BHC ،سم دی اکساکارب و سم بندیوکارب ، سم ددت،سم دیازینون سم فن کلروفوس، یودفن فوس لیندین،مالاتیون و پرویوکسور،آیکون و سولفاک موثر می باشند.
• اضافه کردن پیرترین یا پیرتروئیدهای ترکیبی مثل بیورزمترین مفید است چون باعث خارج شدن ساس از پناهگاههایشان میشود و تماس آنها با سطوح سمپاشی شده افزایش می یابد.
• سمپاشی به صورت دستی یا کمپرسی روی دیوارها و کف اطاقها صورت می گیرد.
• رختخواب کودکان و گهواره اطفال نباید سمپاشی شود . در این مورد لباس ها و … را بجوشانید
اغلب افراد به هنگام اقدام برای مبارزه با ساس با سوالاتی همچون نحوه سمپاشی ساس ، راه های مبارزه و نابودی ساس ، بهترین سم برای ساس ، قیمت سمپاشی ساس و …. روبرو خواهند بود.تمامی مطالب گفته شده در بالا به جهت آشنایی مخاطب با مسائل مربوط به این آفت از پیشگیری تا کنترل و مبارزه و جلوگیری از اقدامات خودسرانه و اثبات نشده بود.بهترین ، مطمئن ترین ، موثرترین و کم هزینه ترین روش مبارزه ، استفاده از شرکت های مجاز سمپاشی و پیروی از دستورات کارشناسان آنها می باشد . چه بسا که با خرید خودسرانه سموم از بازار بدون اطلاع از دستورالعمل ایمنی یا ترکیب شیمیایی آن تبعات جبران ناپذیری برای افراد به وجود آید.
